23 april 2016

De schermwedstrijd in Hamlet

Shakespeare is vandaag 400 jaar geleden overleden. Daarom op dit weblog de ultieme schermwedstrijd uit de literatuur, uit het toneelstuk Hamlet prins van Denemarken. De wedstrijd waarbij er alleen verliezers waren.

Hamlet is kroonprins van Denemarken. Zijn vader is vermoord dankzij een complot gesmeed tussen zijn moeder en haar minnaar de broer van de koning. Erger nog deze oom van Hamlet heeft zichzelf gekroond tot nieuwe koning hoewel Hamlet troonopvolger was. Per ongeluk doodt Hamlet Polonius als hij denkt dat het zijn oom is. Hamlet wendt krankzinnigheid voor en zijn grote liefde Ophelia sterft van verdriet. 

De begrafenis is de opmaat voor een alles vernietigend slot. 

Haar broer Laërtes springt overmand door verdriet in haar graf. Hij wil samen met zijn zus begraven worden. Hamlet springt ook in het graf en roept dat hij meer van Ophelia hield dan veertigduizend broers konden. Ze raken slaags over hun liefde voor Ophelia. De koning stel voor een beslissende schermwedstrijd tussen beiden te houden. Hamlet en Laërtes gaan akkoord met het voorstel. Maar in de hoofden van de koning en van Laërtes gaat niet veel goeds om. Het spel gaat op de wagen, en natuurlijk is er bedrog in dat spel, maar in dit geval bedrog waaraan iedereen ten onder gaat. 
Hamlet scoort het eerste punt. En het tweede. Hij weigert vooralsnog te drinken uit de beker die de koning aanbiedt. De koningin neemt de beker op om te toosten op haar zoon Hamlet. Voordat haar man haar kan tegenhouden drinkt ze uit de beker. Het is gif.
De derde ronde eindigt onbeslist. Hamlet weet niet dat Laërtes zijn zwaardpunt heeft gedoopt in dodelijk gif. Hij verwondt Hamlet met dat zwaard. Er volgt een rommelig handgemeen waarin Hamlet het zwaard van Laërtes in handen krijgt. Hamlet verwondt op zijn beurt Laërtes met zijn eigen giftige zwaard. Laërtes vertelt dan dat zij beiden zullen sterven. Hij vraagt Hamlet om vergeving. Hamlet neemt ten slotte vlak met Laërtes’ zwaard wraak op de koning en dwingt hem ook zijn eigen gif te drinken. Dan sterft ook Hamlet in de armen van zijn vriend Horatio die zegt: 

Good night sweet prince
And flights of angels sing thee to thy rest

Fortinbras de Noorse kroonprins komt de zaal binnen en vindt het gehele Deense koningshuis dood op de vloer. Het is een slagveld. Fortinbras heeft nu recht op de Deense troon en bezorgt Hamlet een begrafenis met militaire eer. 






21 april 2016

Jiddisch pingpong

Een pingpongroman zou het kunnen? Howard Jacobson bewijst dat het kan! Dit boek is intelligent geschreven, ondeugend en hilarisch.

The Mighty Walzer is een coming of age roman over een Joodse tafeltennisser genaamd Oliver Walzer met een groot talent en een even groot libido. Zo zit hij uren op het toilet waar hij gezichten uit het familiealbum knipt en die vervolgens op pornografische afbeeldingen plakt. Hoe eenzaam kun je zijn? Hij is een verlegen studiebol die pas tot leven komt als hij een pingpongballetje vindt. Met een boek als batje slaat hij het balletje urenlang tegen de muur. Pas als zijn vader hen naar een vereniging brengt komt zijn talent tot bloei.

Het boek is voor een deel autobiografisch want Howard Jacobson was zelf een speler in de hoogste regionen van de competitie. Hij weet waarover hij schrijft. Hij kent alle knepen van het spel. Hij is een pinpong-autoriteit. In het boek groeit de jongen Oliver Walzer uit van een verlegen boekenwurm tot student in Cambridge. Onderwijl probeert zijn vader het hoofd boven water te houden met goedkope handel op de markt. Een boek vol verhalen en anekdotes doorspekt met Jiddisch. Zo spreekt Oliver het hoofd van zijn school als volgt in gedachten toe:

"Is it too much for you to bear, you yiddenfeit, you anti-Semitic piece of crap, that we should be good at a game and win scholarships to Oxford and Cambridge? Is that more than an erstwhile fucking Church of England grammar school can swallow? Well, prepare to swallow more, shithead. Meet the master race. You're looking at a double starred first and the next World Ping-Pong Champion. Won't that be something for you to ignore in favour of how Albert Shaygets came last in the All Radcliffe fishing gala with an already dead mackerel measuring a quarter of an inch - we're all proud of you Albert, you dim-witted freckled little snub nose petseleh, you!"

14 april 2016

MASH: Adriaan en Olivier op de golfbaan

IIedereen die MASH heeft gezien (of gelezen) weet dat er gegolfd wordt. Niet alleen in Korea, maar ook on leave in Japan. Alles gaat gepaard met de grappen en grollen van Trapper en Hawkeye de Amerikaanse Adriaan en Olivier. Twee artsen die zich veel kunnen veroorloven omdat ze onmisbaar zijn en ook hard werken.
In Japan spelen ze een wedstrijd tegen een Britse kolonel en zijn gezelschap. 

They drove to the golf course and parked, unloaded their clubs and walked into the pro shop. Although most of the golfers were members of the American and British armed forces, the pro was Japanese and he greeted the appearance of two Korean Papa-Sans with evident hostility.
“How do we qualify for the Open?” asked Hawkeye.
“There twenty-five dollar entry fee,” the pro informed him, eyeing him coldly.
“But I’m the pro from Dover, and this here is my assistant,” announced Hawkeye, handing the Japanese his Maine State Golf Association handicap card.
“Ah, so,” the Japanese hissed.
“We’re just in from visiting relatives in Korea,” Trapper informed him. “Our clothes got burned up. We can’t get any new ones until we win some dough in your tournament.”
“Ah, so,” hissed the pro, much relieved, and he promptly supplied them with golf shoes and two female caddies. With the wide-eyed girls carrying the clubs, they trekked to the first tee. There, waiting to tee off, they were taking a few practice swings, to the amusement of all in their vicinity, when they observed four British officers, one of them a colonel, approaching. In a matter of minutes two things became evident.
Judged by his own practice swings the British colonel was not on leave from his country’s Curtis Cup team, and judged by the disdain evident on his face when he eyed the Swampmen he was not in favor of any Papa-Sans sharing the golf course with him.
“Damn this get-up,” Hawkeye was saying to Trapper. “It doesn’t do much for my backswing.”
“Good,” Trapper said, increasing the awkwardness of his own efforts.
“What do you mean, good?” Hawkeye said.
“Keep your voice down,” Trapper said, “because I think we’re about to hook a live one.”
“See here, you two!” the British colonel bleated, walking up to them at that moment. “I don’t know who you think you are, but I think…”
“Think again,” Trapper said.
“I want you to know I’m Colonel Cornwall…”
“Cornwallis?” Hawkeye said. “I thought we fixed your wagon at Yorktown.”
“I said Cornwall.”
“Lovely there in the spring,” Trapper said. “Rhododendrons and all that.”
“Now see here!” the colonel said, red in the face now. “I don’t know what you’re doing here, but rather than make an issue of it, if you’ll just step aside and allow us to tee off…”
“Look, Corny,” Hawkeye said. “You just calm down, or we’ll tee off on you.”
“I’ll tell you what we’ll do, Colonel,” Trapper said. “You look like a sporting chap, so to settle this little difficulty in a sporting way, we’ll both play you a ten pound Nassau.”
“I beg your pardon?”
“You heard him,” Hawkeye said.
“Excuse me a moment,” the colonel said, and he turned and rejoined his companions to get their opinion of the proposition.
“What do you think?” Hawkeye said.
“We got him,” Trapper said, manufacturing as awkward a swing as he could without making it too obvious.
“Here he comes now,” Hawkeye said.
“All right,” the colonel said. “You’re on, and we’ll be watching every shot you hit.”
The Swampmen hit drives designed to get the ball in play, with no attempt at distance, and they were down the middle about 225 yards. Trapper reached the green in two and got his par four. Hawkeye hit a nice five-iron but misjudged the distance and was long, hit a wedge back but missed a five-footer and took a bogey. The second hole was a short par three that gave them no trouble. Both bogied three and four, however, as it became clear that driving range experience at the Double Natural had sharpened their hitting ability but done little for their judgment of distance or their putting. Nevertheless, the girl caddies were quite impressed, particularly by Trapper John, whose every move they watched with rapt fascination.
Approaching the seventh, a par five, they were both three over par, and as the day was getting warmer, Trapper took off the long, flowing top of his Papa-San suit and his hat. This left him with long hair, a beard, a bare torso, and long, flowing trousers, and seemed to move him up another notch in the eyes of the girls.
On the seventh, he was down the middle a good 260, with Hawkeye not far behind him. Hawkeye’s second shot wasn’t much, however, and he had a full five-iron left. Then Trapper cranked out an awesome two-wood with a slight tail-end hook which hit the hard fairway, bounced over a trap, and came to rest within two feet of the pin.
“Jesus!” exclaimed Hawkeye. The caddies, hearing this, looked knowingly at each other, and it dawned on the Swampmen what their mounting excitement was all about. Happily, Hawkeye had several of the autographed pictures in his wallet and, with a grand gesture, he bestowed complimentary copies upon the girls who, their suspicions confirmed, were overcome. Hawkeye had to lead them aside to calm them down, explaining as best he could that the Master’s game was a little rusty and that He wanted to get in at least eighteen holes before making His comeback generally known.
“These bimboes,” he explained to Trapper, approaching the eighth tee, “are on a real Christian kick, so don’t disappoint them.”
Trapper grabbed his driver, winced and looked at his hands.
“Goddam nail holes,” he complained.
The rest of the way around, Trapper played even par on thenot too difficult and not too long course to finish with a seventy-three. Hawkeye couldn’t figure the greens and found himself needing a ten-footer on the eighteenth for a seventyeight. Trapper blessed the ball and the cup before Hawkeye essayed the putt, which went in like it had eyes. The caddies, bowing their way out, departed to spread the word.
“Now,” Trapper said, “let’s prepare to lighten Corny’s load a little. If that hacker breaks eighty I’ll take it to the World Court.”
The Swampmen, with Trapper back in full uniform, found the bar. They were on their second Scotch when they noticed the Japanese faces peeking through the window and then Colonel Cornwall and his three colleagues pushing their way through the crowd at the door.
“I say now,” the colonel was saying, brushing himself off.
“Does anyone know what this is all about?”
“Ah, yes,” Hawkeye said, motioning toward Trapper, who was bowing toward the faces at the window and door. “Mighty High Religious Personage is greeting followers.”
“Of course, of course,” the colonel was saying now, starting to rock with laughter. “I say! That’s rather droll, isn’t it?”
“What’s that, sir?” one of his colleagues asked.
“Chap here,” he said, nodding toward Trapper. “Why, the chap here’s portraying John the Baptist!”
“Colonel,” Hawkeye said, handing him one of the autographed pictures, “you can’t tell the players without a scorecard.”
“Oh, I say!” the colonel was roaring now. “That is good, isn’t it? I do get it now. Say, you chaps, do have a drink on me. Oh, I say!”
The Swampmen had several drinks on him and, when they got around to comparing cards, the colonel, who had shot an eighty-two, paid up willingly.
“Corny,” Hawkeye heard himself saying, “how about youand these other gentlemen joining us for dinner at Dr.Yamamoto’s Finest Kind Pediatric Hospital and Whorehouse?”
“Oh, I say!” the colonel said. “That sounds like sport!”




12 april 2016

De houten putter

"Polwinkle was geen goede speler. Zijn handicap kwam maar niet onder de 16 en dat was niet door een gebrek aan goede stokken. Die had hij in overvloed. Het rek dat drie muren van zijn zitkamer in beslag nam, hing er vol mee. Dan stond er verder op de grond een grote kist die veel weg had van een sarcofaag, en in de hoek lag nog een slordige stapel stokken. De huishoudster vervloekte de stapel dagelijks.
Het rek langs een van de muren was bijzonder. De clips die de clubs vasthielden waren met pluche bekleed, en achter elke clip stond een opschrift in het zorgvuldige handschrift van Polwinkle. Er was een driver die had toebehoord aan James Braid, een mashie van Taylor en een spoon van Herd.
Maar er waren ook illustere amateurs vertegenwoordigd. Dat waren zelfs de grootste schatten in zijn collectie, omdat ze moeilijk verkrijgbaar waren. Zijn midiron had een heel lange weg afgelegd die via een aantal duistere tussenstappen eindigde bij John Ball, die er ooit een keer mee had geslagen op verzoek van een bewonderaar. Verder nog een cleek-putter met een vrij lang, ouderwets clubhoofd, en een gehavende grip, met erachter het opschrift: toegeschreven aan F.G. Tait."
Zo begint Bernard Darwin zijn golfverhaal The Wooden Putter uit 1933. Het zou blijven bij dit verhaal, voor de rest schreef hij non-fictie. Bernard was de kleinzoon van zijn vermaarde opa Charles Darwin. Bernard was een verdienstelijk golfer, verslaggever en voorzitter van St Andrews. In de houten putter beschrijft hij het gevoel dat we allemaal kennen: het ligt nooit aan de speler, maar aan het materiaal.


Plot
Tijdens wedstrijd waarin niets loopt zoals zou moeten, krijgt Polwinkle via zijn caddie een houten putter van een andere verzamelaar. De caddie is even vergeten van welke grote golfer de stok ooit was. Polwikle's spel gaat dan met sprongen vooruit. Elke putt valt in de hole. Hij speelt ver onder zijn handicap. Op de 19e hole ontmoet hij ten slotte de eigenaar die hem zegt dat hij de putter mag houden, omdat hij 'm ooit voor een paar dubbeltjes in een strandtent heeft gekocht. De putter is kinderspeelgoed.  

In het verhaal speelt Polwinkle met stokken als een spoon en een mashie. Dat waren stokken voor  speciale omstandigheden. De spoon lepelde de bal ook echt uit de rough. Met een jigger kon je de bal uit de grond wrikken. De spelers speelden het spel over de fairways alleen met houten clubs. Alle clubs hadden nog houten shafts, die nogal zwiepten omdat ze van hickoryhout waren. Dat is hout dat ook voor bogen werd gebruikt. Zeer flexibel. Een moderne speler zou ervan gruwen. Pas in de jaren dertig kamen de ijzers in de belangstelling.



07 april 2016

The Matador of Five Towns

Bij het lezen van dit stokoude voetbalverhaal moest ik denken aan De Voetbalmatch van Louis Davids: "twintig knullen in d'r Jansen en Tilanus, liepen los in het midden op een grasveld rond," een leek op de tribune.

De verteller van The Matador, wordt door een arts meegenomen naar een beslissende voetbalwedstrijd  tussen Knype en Manchester. Hij is ook een leek die 20 marionetten en een bal ziet. En een keiharde wedstrijd waarin een speler zijn been breekt. De verteller beschrijft de wedstrijd vanuit het perspectief van de leek. 

whatever recondite affair it was that was proceeding. Then a whistle shrieked, and all these figures began simultaneously to move, and then I saw a ball in the air. An obscure, uneasy murmuring rose from the immense multitude like an invisible but audible vapour. The next instant the vapour had condensed into a sudden shout. Now I saw the ball rolling solitary in the middle of the field, and a single red doll racing towards it; at one end was a confused group of red and white, and at the other two white dolls, rather lonely in the expanse. The single red doll overtook the ball and scudded along with it at his twinkling toes. A great voice behind me bellowed with an incredible volume of sound: 
"Now, Jos!" 

Jos is de topspeler van Knype en weet een degradatie te voorkomen. Ondertussen weddenschappen afsluitend of het een jongen of een meisje wordt. 'Ik wed dat het geen jongen is,' zegt een man uit het publiek tegen Jos. En je weet, Britten wedden op alles.

Die avond bonst Jos op de deur van de arts, want de bevalling loopt niet voorspoedig. Het wordt een lange nacht waarin een tweeling ter wereld komt een meisje en een jongen en de kleine man uit het publiek komt ruziën over de weddenschap, terwijl de moeder boven in het kraambed overlijdt. 


The Matador of Five Towns van Arnold Bennet kun je hier online lezen. http://www.readeasily.com/arnold-bennett/00282/index.php