23 december 2015

Salinger: honkbal

J.D Salinger was honkbalfan. De sport speelt ook een kleine rol in zijn werk. In Amerika kun je overgens zonder schroom over sport schrijven. Sport maakt ook deel uit van de 'hogere cultuur', In Salingers korte verhaal The Laughing Man is honkbal de belangrijkste bijzaak, zo niet de hoofdzaak.

Plot
De verteller van het verhaal is een jongen uit een groep van 'indianen' die onder leiding van The Chief - een onaantrekkelijke student rechten - wekelijks met zijn bus naar het sportveld gaan. Ze spelen baseball en The Chief is de scheidsrechter. Onderweg vertelt hij in episodes het verhaal van de laughing man, een Chinese boef die in zijn jeugd met zijn gezicht in een bankschroef s gezet en daardoor een masker draagt. Ik laat dit verhaal verder onbesproken, hoewel de inhoud meebeweegt met het meisje ...

Op een dag rijdt The Chief het speelveld voorbij om een beeldschoon meisje op te pikken. Voor het eerst komt er een meisje terecht in het jongensgezelschap. Ze heet Mary Hudson en is kennelijk de grote liefde van The Chief maar iedereen is verliefd op haar. En ze speelt mee met de honkbalwedstrijden. In het veld draagt ze - het blijft een meisje - altijd een catchershandschoen. Ze is honkvast en slaan kan ze ook:

Mary swung mightily at the first ball pitched to her and hit it over the left fielder’s head. It was good for an ordinary double, but Mary Hudson got to third on it–standing up. The rest of the game, she got on base every time she came to bat. For some reason, she seemed to hate first base; there was no holding her there. At least three times, she stole second.

Her fielding couldn’t have been worse, but we were piling up too many runs to take serious notice of it. I think it would have improved if she’d gone after flies with almost anything except a catcher’s mitt. She wouldn’t take it off, though. She said it was cute.



Eliane Albertini: Working on Salingers Laughing Man.

21 december 2015

Allie's honkbalhandschoen


Holden Caulfield bewaart de 'linkshandige' honkbalhandschoen van zijn jonggestorven broer Allie.  Allie had met groene inkt gedichten op de handschoen geschreven zodat hij wat te lezen had als hij zich verveelde in het verre veld. Als er niemand aan slag was. Holden houdt de handschoen verborgen in zijn koffer, het is de enige tastbare band met zijn broer. Hij is aan leukemie doodgegaan.

De dood van Allie is een belangrijk motief in The Catcher in the Rye. Holden begrijpt niet waarom niet hij, maar juist zijn briljante broer moest sterven. Holden voelt zich schuldig. Hij loopt depressief door de straten van NewYork in de week voor kerst. Hij heeft ruzie gehad met zijn kamergenoot Stradlater. Deze Stradlater heeft Holden gevraagd om zijn opstel te schrijven, hij zet zelf elke komma verkeerd. Het opstel moet beschrijvend zijn, maar mag verder wel overal over gaan. Holden gebruikt de honkbalhandschoen als inspiratiebron voor het opstel, maar Stradlater snapt er helemaal niets van. Hij is woest en zegt dat Holden altijd alles verkeerd doet. 

The thing was, I couldn't think of a room or a house or anything to describe the way Stradlater said he had to have. I'm not too crazy about describing rooms and houses anyway. So what I did, I wrote about my brother Allie's baseball mitt. It was a very descriptive subject. It really was. My brother Allie had this left-handed fielder's mitt. He was left-handed. The thing that was descriptive about it, though, was that he had poems written all over the fingers and the pocket and everywhere. In green ink. He wrote them on it so that he'd have something to read when he was in the field and nobody was up at bat. He's dead now.

 J.D. Salinger: The Catcher in the rye

17 december 2015

The Damned Utd

The Damned Utd is de hogeschool van de sportfictie. Dit boek van David Peace is een fictief verslag van de 44 dagen dat Brian Clough manager was van Leeds United in 1974. Het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van Clough. Feit en fictie worden op een briljante manier verweven in dit boek. Niet alle betrokkenen waren daar blij mee. En ook de familie Clough was not amused met het harde portret van de Leedsmanager.

Het verhaal is zowel een stream of consiousness als een verhaal met de dialogen die Clough voert met spelers en directie. En Clough is daarin behoorlijk grofgebekt, arrogant en autoritair. Hij is gedreven en heeft lak aan de eigenaren van de club en dat maakt hem ook wel weer sympathiek. Maar de sfeer van de gesprekken is onaangenaam agressief. 

Plot
Brian Clough is een zeer succesvol trainer bij Derby als hij manager wordt van de aartsvijand Leeds Utd. De verhouding tussen Derby en Leeds is zoals de schrijver stelt ongezond. Clough is dus feitelijk een groot criticus van zijn nieuwe club Leeds en hun oude manager Revie. Het eerste dat Clough doet als hij zijn kantoor krijgt bij Leeds is het aan gort slaan van het bureau van zijn voorganger. Maar helaas zijn de spelers van Leeds nog altijd op de hand van hun oude manager. Revie is populair en Clough is er alles aan gelegen om beter te zijn dan Revie. 

De spelers van Leeds staan uiterst vijandig tegenover hun nieuwe manager. Het spel begint al met een zware overtreding en het schorsen van de aanvoerder. Na veel conflicten met spelers wordt Clough al na 44 dagen de laan uitgestuurd bij Leeds. Het publiek wil weten waarom en door een discussie op tv met Revie wordt het Clough duidelijk welke fouten hij heeft gemaakt. hij wilde beter zijn dan Revie desnoods met een elftal waar hij de pest aan had. Hij handelde louter uit wraakzucht. Een kinderachtige vendetta. 

Dit boek is een aanrader, ook als je helemaal niet van voetbal houdt. 



10 december 2015

That's not cricket

Z
'Amerika is niet beschaafd zonder cricket', althans dat is de opvatting van Chuck Ramkissoon. Chuck is larger than life. Een immigrant in Manhattan net als Hans van den Broek.

Hoofdpersoon van Netherland is de ontmoedigde Hollander Hans van den Broek, een aandelenanalist op Wallstreet die na 9/11 en zijn scheiding terechtkomt in het 'zwarte gat' van het cricket. De energieke Chuck neemt hem op sleeptouw. Chuck is van plan een immens cricketstadion te gaan bouwen in Manhattan. Hans gaat op stap met deze Chuck om geld bijeen wil brengen voor diens grote droom. Hans merkt langzaam maar zeker dat Chuck in louche zaken zit in plaats van in koosjere sushi.

Deze Chuck is ook cricketscheidsrechter van de Staten Island Cricket club. Hans wordt uit nostalgie lid. Als Chuck tijdens een wedstrijd een bowler uit het veld stuurt, loopt er een man met een wapen het veld op. Chuck is als enige niet onder de indruk. Maar wij als lezers weten al dat hij binnenkort met zijn voeten in een blok beton in een kanaal verdrinkt.

Netherland heeft uiteraard een Nederlandse vertaling gekregen onder de titel Laagland. O'Neill is een Ierse-Turkse-Nederlandse-Britse auteur. Voor Netherland kreeg hij de PEN/Faulkner Award for Fiction. Het was het boek dat Obama las tijdens zijn inauguratie. Dat betekende uiteraard een doorbraak voor dit boek.


08 december 2015

Cricket in The Go-between

Hoofdpersoon in deze fameuze roman is de twaalfjarige Leo Colston. Leo logeert twee weken op het chique landgoed van zijn schoolvriend Marcus en zijn beeldschone zus Marian. Als Marcus de mazelen krijgt verveelt Leo zich. Hij raakt bevriend met Ted een boer uit het dorp. Deze Ted is de geheime minnaar van Marian. Vanwege het klasseverschil moet deze relatie verborgen blijven. Ted en Marian gebruiken de jongen als go-between. Leo moet liefdesbriefjes, billetje d'amour, tussen beide geliefden overbrengen. Marian wordt overigens geacht te trouwen met graaf Trimingham, een man die behoorlijk verminkt is geraakt in zijn gezicht in de boerenoorlog.

Hoogtepunt van de zomer is de jaarlijkse cricketwedstrijd tussen de adel en de boeren. Ted en Trimingham staan voortdurend tegenover elkaar als slagman en bowler. Trimingham speelt dat hij geblesseerd raakt om tijdens de wedstrijd Marian ten huwelijk te vragen. De kleine Leo wordt dan als vervanger op een onbelangrijke plek in het veld gezet. Maar dan raakt Ted de bal niet goed en Leo vangt hem. Hij is de held van de dag. De wedstrijd maakt dan al duidelijk wie ook de verliezers in het echte leven worden.

De roman van L.P. Hartley uit 1953 is verschillende malen verfilmd onder meer door Joseph Losey gebaseerd op een script van Harold Pinter. Zowel in de roman als in de film ligt de nadruk op de kracht en fysieke schoonheid van Ted en zo wordt het boek wel eens omschreven als een gay-novel.

Als de liefde ontdekt wordt, pleegt Ted zelfmoord en blijft Leo in grote verwarring achter. Aan het eind van de roman vraagt de oudere lady Marian aan de oudere Leo om nog een keer go-between voor haar te zijn. De oude Leo kijkt op de zomer van zijn jeugd met de befaamde woorden: The past is a foreign country, they do things different there. De kracht van de sublieme roman zit in de verschillende scherpe tegenstellingen tussen adel en boeren, tussen verminkt en gaaf en tussen jong en oud en onschuld en seks.


Opmerkelijk: Tjechovs geweer
De roman volgt het befaamde dramatische principe van Tjechov: 'als je in het eerste bedrijf een geweer toont, moet die in het derde bedrijf ook afgaan.'