18 februari 2016

Kort verhaal: Hemingway

‘There’s nothing really can touch skiing, is there ?’ Nick said.
‘The way it feels when you first drop off on a long run.’
‘Huh, ‘ said George. ‘It’s too swell to talk about.’

Cross Country Snow is een kort verhaal uit 1924 van Hemingway die in die tijd in Parijs verbleef. Hemingway was verslaafd aan het skiën. Samen met zijn vrouw ging hij regelmatig naar Campina del Pezzo in Zwitserland. Het was in de tijd van telemarken en tourskiën. Cross Country Snow is in de traditie van Hemingway een echt stoer mannenverhaal. Dat in de ogen van feministen niet zoveel genade vond.

Hoofdpersoon in dit verhaal is Nick Adams, hij is het autobiografische karakter van Hemingway. Adams skiet samen met zijn vriend George in Zwitserland (George noemt zijn vriend Nick om onduidelijke redenen 'Mike'). Ze stoppen af en toe onderweg om het landschap te bewonderen.

Eenmaal in het dal gaan Nick en George een café in. De dienster is zwanger maar ongetrouwd. Nick vertelt schamper dat de Zwitserse vrouwen eerst zwanger moeten zijn voordat ze kunnen trouwen. Hell, no girls get married around here till they’re knocked up. Tijdens het gesprek wordt duidelijk dat zijn skiplezier voorbij is en de verantwoordelijkheden roepen. Nicks vrouw is ook zwanger. Het is niet duidelijk of hij daar blij mee is. Hij voert een strijd tussen autonomie en verantwoordelijkheid. Hij zal het skiën gaan missen. Nick en George beloven elkaar ten slotte om ooit weer samen te gaan afdalen.

Hemingway 2e van links

17 februari 2016

Aan de sneeuw

Huygens

Droog water, koele wol, wit roet, gehakte veren
Wees welkom op mijn beste hoed en kleren
Ik zie nie noemen u met reden haten zou
Die ons van boven brengt de warmte met de kou

10 februari 2016

R. Leopold: Elfstedentocht

Goed geschreven verhalen over de Elfstedentocht kun je op één hand tellen. Ik ken er trouwens maar één dat van Rob Leopold in Hollands Maandblad 1985. Dat is een juweel.

Leopold beschrijft in zijn verslag allereerst de dagen voor de tocht, tussen hoop en bangigheid. 'De enkels zijn nog zwak, uren sta ik op één been als een ooievaar achter mijn bureau.' Met de trein naar Leeuwarden. In een volle Frieslandhal speelt een dweilorkest en daar staat Leopold verdwaald tussen in zijn grijze regenjas en zijn gepoetste kantoorschoenen. Tussen duizenden anderen, die vanacht ook niet slapen.

Om 5 uur in de morgen gaan de lichten aan in Leeuwarden en stromen schaatsers uit alle huizen. Leopold start om 6 uur: 'De sloffen uit, de schaatsen aan een paar woorden met rijders die links en rechts van mij zitten, de handschoenen aan, overeind, de eerste slag nog in het gele licht, onder een brug door, donker, verlaten, nat, 198 kilometer Friesland.'

Leopold beschrijft de stempels, de inzinkingen. de aanmoedigingen. 'Je herkent elkaar niet, je ziet alleen ruggen. Ik ken nu nog het adres van de rijwielhandel in Medemblik, het stond twintig minuten op de rug van mijn voorganger, een ijzerwinkel in Sittard is me bijgebleven, een camping op de Veluwe een zeilschool in Veere was lang mijn beschutting .....' Vanaf een brug wordt geroepen dat het naar Bartlehiem nog twaalf kilometer is, vanaf de volgende brug nog dertien. 

Leopold is geen held, maar een man die met humor, moedeloosheid en volharding de tocht uitrijd. Je vindt het verhaal in meerdere bloemlezingen. Ook in de eerste schaatsbloemlezing Op het IJs. 

07 februari 2016

F. Scott Fitzgerald: The Bowl

Ik bespreek natuurlijk het liefst literatuur die ook online beschikbaar is. Je kunt dan rechtstreeks vanuit dit blog naar de fictie gaan wanneer je iets leest wat je interessant vindt. The Bowl uit 1928 van F. Scott Fitzgerald kun je idd online lezen.

American Football, Fitzgerald was verslaafd aan het spel. Zo zou hij zelfs bij nacht en ontij de coaches hebben gebeld om zijn strategische denkbeelden uiteen te zetten. Wij snappen het spel niet hoewel het alleen maar rugby is met landjepik. En dat wij het niet snappen is eigenlijk maar goed ook, want het spel is levensgevaarlijk: de lijst met op het veld overleden spelers is lang. En dan praat ik nog niet over hersenbeschadigingen waar veel oud-spelers last van hebben. Fitzgerald wist dat en dat blijkt uit zijn liefdesverhaal The Bowl. Je hoeft niet zoveel van het football te weten om The Bowl te kunnen waarderen. 

Dolly Harlan, een halfback heeft een haat-liefdeverhouding met college football. Het kan zijn liefde voor het spel even snel verliezen als hij zijn fanatisme terugvindt. Tijdens een uitje ontmoet hij Vienna en de liefde op het eerste gezicht is wederzijds. Maar er is een obstakel: Vienna heeft haar broer zien doodgaan op het veld. Ze eist van Dolly dat hij het spel voor haar opgeeft. Dan doet hij ook, maar voor hoelang?

Het knappe van Fitzgeralds talent is, is dat je als lezer ook verliefd wordt op de mondaine, mooie vrouwen in zijn verhalen. De vrouwen die 's winters gaan skiën in Zwitserland en in de zomer de koelte van het buitenhuis opzoeken. De gasten lopen daar af en aan en iedereen probeert al was het maar een glimp op te vangen van de beeldschone Vienna. Dolly voelt zich niet thuis in dat milieu, maar zijn liefde voor haar is zowel echt als onmogelijk.

The Bowl wordt verteld vanuit het perspectief van Dolly's kamergenoot Jeff. Deze Jeff loopt op een avond langs de kamer waar de geblesseerde Dolly en Vienna met elkaar in gesprek zijn. Vienna nodigt Jeff uit erbij te komen zitten:

"Sit down, Jeff," said Vienna wearily. "I want you to witness the collapse of a man into a schoolboy." I sat down reluctantly. "Dolly's changed his mind," she said. "He prefers football to me."
"That's not it," said Dolly stubbornly.
"I don't see the point," I objected. "Dolly can't possibly play."
"But he thinks he can. Jeff, just in case you imagine I'm being pig-headed about it, I want to tell you a story. Three years ago, when we first came back to the United States, father put my young brother in school. One afternoon we all went out to see him play football. Just after the game started he was hurt, but father said, 'It's all right. He'll be up in a minute. It happens all the time.' But, Jeff, he never got up. He lay there, and finally they carried him off the field and put a blanket over him. Just as we got to him he died."
She looked from one to the other of us and began to sob convulsively. Dolly went over, frowning, and put his arm around her shoulder.
"Oh, Dolly," she cried, "won't you do this for me--just this one little thing for me?" He shook his head miserably. "I tried, but I can't," he said.

03 februari 2016

Huygens: Schaatsgedichten 4

Schaets

De beste ryder valt daer voor hem maer 'n stroo'n is;
So let 'tminste leed die 'tgladde pad gewoon is.

[De beste rijder valt als er maar een strootje ligt
Zo belemmert het minste leed hem die het gladde pad gewend is.]

02 februari 2016

Huygens: schaatsgedicht 3

In eenen dagh, sey Ian, was hij van Coln gereden
Op schaetsen inden Haegh: Syn knecht viel in syn’ reden,
En seij, in eenen dagh, myn’ Heeren, dat is waer;
Maer ghij moet weten ’twas de langste dagh van ’tjaer.


In één dag, zei Jan, was hij van Keulen gereden
Op schaatsen naar Den Haag.
Zijn knecht viel hem in de rede,
en zei: in één dag, mijn heer, dat is waar
maar u moet weten, het was de langste dag van ’t jaar.

01 februari 2016

Huygens: schaatsgedicht 2

BAENVEGHER
Ben ick der kind’ren vriend; voor Camerling der vissen
En gaen ick niet wel uijt, met veghen dwers en lancks:
Voor seker ’tsoete volck en weet mij niet veel dancks
Als ick ’t Quicksilver van haer spiegel-glas kom wissen.

Baaveger
Ben ik de kindervriend;  kamerheer van de vissen
En doe ik niet mijn best  met vegen dwars en langs
Voor het zoete volk dat mij niet dankbaar is
Als ik het kwikzilver van het spiegelglas kom wissen.